Մայրենի 2.29.2024

ՈՍԿԻ ՔԱՂԱՔԸ

(ՀՆԴԿԱԿԱՆ)

1

ժուկով-ժամանակով Հնդկաստանի Բենարես քաղաքում տիրելիս է լինում Ուքանա թագավորը։ Օրերից մի օր մեռնում է նրա սիրելի կինը։ Դժբախտ թագավորը չի կարողանում մխիթարվի ոչ մի բանով, իրեն որսորդության է տալի։ Մի անգամ էլ, երբ որսի է դուրս գալի, անտառում մի գեղեցիկ փոքրիկ աղջիկ է գտնում։ Ուրախանում, աշխարհքով մին է լինում, առնում տուն է բերում, որդեգրում, անունը դնում Քանաքարա։

2

Մեծանում է Քանաքարան, դառնում է տխուր թագավորի միակ մխիթարանքը։ Երբ հասնում Է ամուսնության ժամանակը, թագավորը հրավիրում-հավաքում է իր երկրի երիտասարդ արքայազուններին ու իշխանազուններին, որ նրանց միջից ընտրություն անի Քանաքարան։ Բայց աղջիկը դուրս չի գալիս իր սենյակից։

— Հայրիկ,— ասում է,— գիշերս մորս հոգին երազ եկավ ինձ։ Ասավ. Քանաքարա, շատ-շատերը կխնդրեն քու ձեռքը, չխաբվես ոչ գեղեցկության, ոչ քաջության, ոչ հարստության, որովհետև անբախտ կլինես, որին էլ ընտրես քեզ ամուսին, ընտրի միայն նրան, ով իր կյանքում գոնե մի անգամ եղած կլինի Ոսկի քաղաքում։

— Շատ լավ, աղջիկս,— ասում է բարի ծերունին.— իմաստուն են երազները, ու մորդ հոգին քո երջանկության համար է խոսում։ Ես էդպես էլ կհայտնեմ հավաքված փեսացուներին, ինչպես ազդել է երազը ու ինչպես քու սիրտն է ուզում։ Նրանք աշխարհք տեսած մարդիկ են, և անշուշտ նրանց մեջ կգտնվեն էնպեսները, որ իրենց կյանքում գոնե մի անգամ եղած են Ոսկի քաղաքում։

Էսպես էլ հայտնում է թագավորը հավաքված արքայազուններին ու իշխանազուններին։ Երբ Ոսկի քաղաքի անունը լսում են, ամենքը նայում են իրար երեսի ու զարմանքով վեր են քաշում ուսերը։

— Էդպես քաղաք մենք չենք էլ լսել մեր օրում, ուր թե տեսել…

Նստում են ձիանքը ու իրար ետևից հեռանում, ցրվում իրենց աշխարհքները։

3

Բենարեսում մի երիտասարդ է լինում Դիվանա անունով։ Մի շռայլ, զվարճասեր երիտասարդ է լինում Դիվանան։ Իր կարողությունը խնջույքներում ու քեֆերում վատնած, դատարկ, ձանձրացած կյանքից ու աշխարհքից։ Հենց որ թագավորի աղջկա որոշումը լսում է, մտածում է.

— Այ քեզ լավ դեպք՝ աշխարհքում մի քիչ էլ զվարճանալու, միանգամից և կհարստանաս, և գեղեցիկ կին կունենաս։ Եվ ինչպես ոչ ոքի մտքով չի անցել գնա ասի՝ տեսել է Ոսկի քաղաքը ու ամուսնանա հետը։

Վեր է կենում, շիտակ գնում Ուքանա թագավորի պալատը։

— Հայտնեցեք չքնաղ Քանաքարային, որ ես, երիտասարդ Դիվանաս, եղել եմ Ոսկի քաղաքում։

Ամբողջ պալատը թնդում է ցնծությունից, վերջապես եկավ սպասած հերոսը։

— Ներս համեցեք,— խնդրում են դրանիկները ու ներս են տանում երիտասարդին գեղեցիկ Քանաքարայի մոտ։ Քանաքարան խնդրում է նրան, որ պատմի, թե ինչ բան է Ոսկի քաղաքը։ Ու Դիվանան սկսում է իր սուտ պատմությունը.

— Ոսկի քաղաքը… էլ մի՛ ասի, տիրուհի, թե ինչ զարմանալի թան է էդ Ոսկի քաղաքը, որ ես ընկա մեջը… Առևտրական գործերով անցնում էի աշխարհքից աշխարհք, հազար ու մի աշխարհ ընկա, հազար ու մի քաղաք տեսա՝ հազար ու մի հրաշալիքներով լիքը… Մի անգամ էլ, մի աշխարհքում, որի անունը լեզվիս ծերին է և հիմի կասեմ որտեղ որ է, տեսնեմ հեռվում մի ահագին տարածություն վառվում է արևի տակ, ինչպես մի հսկայական հրդեհ։

— Էս ի՞նչ հրաշք է,— հարցնում եմ ընկերներիս։

— Ոսկի քաղաքն է,— ասում են ինձ։

Ճշմարիտ որ Ոսկի քաղաք… Մոտենում ենք, ի՜նչ տեսնենք՝ տները ոսկի, ծառերը ոսկի, փողոցները ոսկի… Մարդիկ էլ ոչ աշխատում են, ոչ չարչարվում են, նստած ուտում-՚խմում ՛են…

— Դուրս արեք էս անամոթ ստախոսին,— բարկացած կանչում է Քանաքարան։

Վզին տալով դուրս են անում երիտասարդ Դիվանային և պալատը նորից ընկղմվում է տխրության մեջ…

4

Բայց էն օրվանից, ինչ երիտասարդ Դիվանան տեսնում է գեղեցիկ Քանաքարային, սիրահարվում, փոխվում, դառնում է բոլորովին ուրիշ մարդ։ Քունը փախչում է նրա աչքերից, գիշեր-ցերեկ միայն էն է մտածում, որ գնա՜, գնա՜, գնա՜, գտնի Ոսկի քաղաքը, ուր ուզում է լինի, ու գա պատմի Քանաքարային։ Թողնում է տուն ու տեղ, հերն ու մեր, գլուխը փեշն է դնում՝ գնում, որտե՞ղ ես, Ոսկի քաղաք, քեզ եմ գալի։ Գնում է, գնում, ամեն պատահողի հարց ու փորձ է անում, ոչով չի էլ լսել Ոսկի քաղաքի անունը, ուր մնաց թե տեղն ասեր։

5

Մի օր էլ Դիվանան հոգնած, տխուր անց է կենում մի խոր անտառով։ Տեսնում է մի ծառի վրա նստած մի մեծ արծիվ։ Նետն ու աղեղը պատրաստում է որ զարկի, մին էլ աստծու հրամանով արծիվը լեզու է առնում, ասում.

— Ինչո՞ւ ես ինձ սպանում, ով բարի մարդ, առանց էն էլ վիրավորված եմ ես։ Որսկանի նետը մտել է թևիս տակը, անտանելի ցավ է տալի ու արյունաքամ է անում ինձ։ Եթե գթաս, նետը հանես ու առողջացնես ինձ, ես քեզ էն լավությունը կանեմ, ինչ որ միայն արծիվը կարոդ է անել։

Զարմանում է երիտասարդ Դիվանան, թե ինչպես է անլեզու հավքը խոսում մարդկային լեզվով, ապա ուշաբերվելով մոտ է գնում, զգույշ ծառիցը վեր է բերում վիրավոր արծվին, նետը հանում է թևի տակից ու տանում անտառում մի խրճիթ, սկսում է բժշկել։

Արծիվը առողջանում է ու դիմում է Դիվանային.

— Ես խոսք տվի, թե քեզ էն լավությունը կանեմ, ինչ որ միայն արծիվը կարող է անել։ Խոսք եմ տվել ու խոսքս խոսք է, պետք է կատարեմ՝ ինչ էլ որ սիրտդ ուզի, լեզուդ ասի։ Ասա տեսնեմ՝ ի՞նչ ես ուզում։

Ու նստում է երիտասարդը, պատմում արծվին իր պատմությունը, աղաչում, որ իրեն տանի Ոսկի քաղաքը։

— Դժար բան ուզեցիր, բայց արծվի համար չի դժարը։ Դուա միայն ամուր կաց իմ մեջքին, դեռ ճրագները չվառած քեզ վեր կբերեմ Ոսկի քաղաքում,— ասում է արծիվը ու վեր թռցնում երիտասարդին։

Բաց է անում իր հսկայական թևերը, բարձրանում է մինչև ամպերը, սլանում հեռո՜ւ դեպի արևլուս։ Երկյուղից ու արագությունից գրեթե շնչասպառ է լինում, ուշքից գնում է Դիվանան։ Մին էլ էնտեղ է ուշքի գալի, որ արծիվը ծղրտում է.

— Ահա Ոսկի քաղաքը,— ու իջեցնում է գետին։

6

Աչքը բաց է անում Դիվանան։ Աոջևը, կանաչ այգիների մեջ թաղված, տարածվում է մի քաղաք։ Կապույտ գետը ոլորվելով անցնում է նրա միջից։ Հեռվից շատ ծանոթ քաղաքների նման մի քաղաք և էն էլ փոքրիկ քաղաք։ Առաջ է գնում։ Չորս կողմը բարելից այգիներ, զմրուխտ կանաչ, հազարագունի ծաղիկներ։ Օդը լիքն է թարմությունով ու բուրմունքով, թռչունների ծլվլոցով ու ջրերի կարկաչով, և նրանց հետ միախառնվելով հնչում են մարգերում ու այգիներում աշխատողների երգերը.

Ա՜խ, ի՜նչ լեն է աշխարհքն ազատ
Էս կյանքի համար, ամենքի համար.
Ի՜նչքան լիքն է, ի՜նչքան առատ
Էս կյանքի համար, ամենքի համար։

Ա՜խ, ի՜նչ լավն է աշխատանքը,
Առողջ ձեռքով, խաղաղ հոգով,
Ի՜նչ անուշ է հոսում կյանքը
Լիքը սիրով, ծաղկով, երգով։

«Երջանիկ մարդիկ», մտածում Է Դիվանան ու դիմում է նրանց.

— Ասացեք, աղաչում եմ, ով երջանիկ մարդիկ, ի՞նչ է էս քաղաքի անունը:

— Ոսկի քաղաքն է սա, բարի օտարական։

— Իսկ դուք ծառանե՞ր եք, որ բանում եք ձեր տերերի այգիներում, թե՞…

— Մենք տեր ու ծառա չգիտենք։

— Իսկ ձեզ ո՞վ է կառավարում։

— Գոհար թագուհին։

— Շատ զորեղ թագուհի է երևի։

— Այո՛, նա գիտի երջանկացնելու գաղտնիքը։

— Արդյոք կարելի՞ է նրան տեսնել։

— Նրա դուռը բաց է ամենքի առջև, իսկ օտարականներին միշտ նրա մոտ են տանում, և քեզ էլ կհրավիրեն անշուշտ։

7

Ճշմարիտ որ, ներս է մտնում քաղաքը թե չէ, Դիվանային խնդրում են Գոհար թագուհու ապարանքը։ Ապարանքում երբ կերակրվում է, կազդուրվում ու հանգստանում, հրավիրում են թագուհու մոտ։ Թագուհին մի շատ բարի ու ազնիվ կին է լինում և էնքան չքնաղ, որ հրեղեն-փարեղեն մի արարած է թվում Դիվանային։ Կախարդ որ կախարդ, հենց մի տեսնելով կախարդում է նրան։

— Ի՞նչն է քեզ բերել մեր աշխարհքը, երիտասարդ օտարական,— հարցմունք է անում Դիվանային.— վի՞շտն է քեզ հալածում, թե՞ բախտն է առաջնորդում, և ինչո՞վ կարոդ ենք օգտակար լինել քեզ։

Թագուհու ազնվությունից ու հարցմունքից ոգևորված, Դիվանան սրտաբաց պատմում է մի առ մի, թե ով է ինքը, ինչ է եկել իր գլուխը ու ինչպես է հասել Ոսկի քաղաքը։

— Միշտ լավ է,— ասում է թագուհին,— երբ մարդիկ թողնում են իրենց վատ սովորություններն ու կրքերը, լցվում են բարձր կարոտով ու ձգտում են, գնում են հասնելու մի բարձր նպատակի: Թե կհասնեն, լավ, թե չեն հասնի, դարձյալ միշտ լավ է ու լավ, որովհետև կյանքը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ ձգտումն ու ճանապարհ։

— Իսկ երջանկությունը…

— Աշխատել լավ ճանապարհի վրա ու գոհ լինել իր ունեցածով։

— Է՞դ է երջանկությունը.

— Ուրիշ ոչինչ։

— Իսկ ես կարծում էի՝ ձեր քաղաքը լիքն է ոսկով, և նրանից է, որ գոհ ու երջանիկ են ձեր մարդիկը,— հայտարարում է զարմացած Դիվանան։

— Ոսկի՞,— քմծիծաղ է տալի Գոհար թագուհին.— Ոսկին մետաղ է, որ հողից է դուրս գալի, երջանկությունը զգացմունք է, որ սրտի՛ց է բխում։ Ի՞նչ կապ կա նրանց մեջ։

— Իսկ ես կարծում էի՝ ահռելի բանակ ունեք և զենքի ուժով եք պահպանում ձեր երկրի սքանչելի կարգն և խաղաղությունը,— շարունակում է Դիվանան։

— Օ՛, երբեք։ Ահն ու սպառնալիքը և խաղաղությունը իրար չեն տեսել և միասին չեն ապրում։

— Իսկ ես կարծում էի, թե դուք հազարավոր ոսկեգմբեթ տաճարներ ունեք, նրանց մեջ անդադար աղոթում են ձեր հոգևոր հայրերը ու աստծու աչքը քաղցր են պահում ձեզ վրա։

— Ոչ, բարեկամ, մենք բնության ընդարձակության մեջ ենք պաշտում նրան և միջնորդներ չենք ճանաչում մեր հոգու ու նրա մեջ։

— Սքանչելի երկիր,— բացականչում է Դիվանան, հիշում է իր հայրենի երկիրն ու ընկնում է մտքի տունը։

Ապա թե տանում է կախարդ թագուհին, ման ածում Դիվանային իր ապարանքի սրահները։ Սրահներից մեկում Դիվանան տեսնում է պատիցը կախած մի աղջկա պատկեր։

— Վա՛հ, ի՛նչքան նման է,— բացականչում է ու մնում է առաջը քարացած։

— Ո՞ւմ նման է։

— Նրա…

— Ո՞վ է նա։

— Քանաքարան… իմ Քանաքարան…

— Բայց ո՞վ է Քանաքարան։

— Քանաքարան, թագուհի, հենց էն աղջիկն է, որի մասին քեզ պատմեցի։ Նրա համար եմ ես հեռացել իմ հայրենի երկրից, ընկել աշխարհքից աշխարհք ու արծվի թևով հասել Ոսկի քաղաքը և կրկին պետք է վերադառնամ նրա մոտ։

— Ինչո՞ւ ես վերադառնում, ազնիվ Դիվանա,— խոսում է գեղեցիկ թագուհին;— Մի՛ վերադառնա, Դիվանա, մնա մեզ մոտ. ապրի մեզ հետ։ Մի՞թե ավելի փարթամ չէ Ոսկի քաղաքը, մի՞թե հոյակապ չեն էս ապարանքները, մի՞թե հրաշալի չեն էս կախարդական այգիները…

— Ոչ, թագուհի, չեմ կարող։

— Մի՞թե գեղեցիկ չեմ ես…

— Ոչ, չի լինելու որ չի լինելու։

Էն ժամանակ թագուհին պատվիրում է, նավ են պատրաստում ու ճանապարհ են դնում Դիվանային դեպի իր հայրենի երկիրը, դեպի Քանաքարան։

8

Ճանապարհին ծովում սաստիկ ալեկոծություն է վեր կենում, նավը գցում է մի կղզի։ Մի կանաչ կղզի՝ լիքն ամեն բարիքով ու ամեն գեղեցկությունով։ Բայց ամենից գեղեցիկը լինում է նրա ջահել տիրուհին, որ Դիվանային առաջարկում է ամուսնանա իր ձետ, թագավորի էն ազատ ու առատ աշխարհում։

— Չեմ կարոդ, նազելի տիրուհի,— հրաժարվում է Դիվանան։— Ես դարձյալ իմ ճանապարհն եմ շարունակելու, ինչ ուզում է լինի, դեպի իմ հայրենի տունը, դեպի իմ Քանաքարան, որ չեմ փոխելու ոչ ոքի և ոչ մի թագավորության հետ։

Էս ասելու հետ հենց աչքը ճպում է Դիվանան, մին էլ բաց է անում, կղզում տիրուհու փոխարեն առաջը կանգնած է Գոհար թագուհին։

— Մի՛ վախենա, Դիվանա, ու մի՛ զարմանա,— անուշ ժպտալով խոսում է նա։ — Տեսնո՞ւմ ես, Ոսկի քաղաքի թագուհին եմ ես՝ կախարդ Գոհարը։ Իմ աղջիկն է Քանաքարան։ Մանուկ հասակում Սև դևը նրան հափշտակեց ու տարավ։ Էն օրվանից ամեն եկվորի ինձ մոտ էի հրավիրում, հարց ու փորձ էի անում, պատկերն էի ցույց տալի, բայց ոչ ոք չէր իմանում, թե ուր է ընկել նա։ Եվ ահա դու եկար նրա սիրով ոգևորված ու վերադառնում ես, կրկին նրա մոտ։ Քո սերը փորձելու համար էր, որ ես քեզ արի էն ամեն առաջարկներն իմ քաղաքում։ Եվ դարձյալ քեզ փորձելու համար էր՝ ես առա ուրիշ կերպարանք, քեզ փորձելու համար ստեղծեցի էս փորձանքն ու էս վայելչությունները, որ լոկ երևույթ են միայն։ Այժմ ես հավատում եմ քեզ, հավատում եմ քո սերին ու քո բարությանը։ Դու, հիրավի, այժմ երջանիկ կանես և իմ Քանաքարային, և ամեն մարդու։ Վերջապես այժմ դու գիտես երջանկության գաղտնիքը։

Էս խոսքի հետ մի փետուր է կրակում կախարդ թագուհին և, սև ամպի նման, հակինթավոր թևերը փռած հայտնվում է մի մեծ արծիվ։

— Տա՛ր,— բացականչում է կինը, ու ամեն բան չքանում է Դիվանայի աչքից, այնինչ օդի մեջ հնչում է երգը.

Գոհ աշխարհքից, գոհ իր կյանքից,
Սիմուրղ հավքի զմրուխտ թևին,
Երջանկության հայրենիքից
Գնում է նա, գնում կրկին։

Գնում է նա վերածնված
Մաքուր սիրով, բարի սրտով,
Դեպի երկիրն իր նախահարց՝
Ցավերի տուն, արցունքի ծով։

Տանում է նա ուժը ոգու,
Անվերջ սերը, անհատ բարին,
Երջանկությունն ամեն մարդու,
Խաղաղություն ողջ աշխարհին։

9

Հոգու վրա է լինում Ուքանա թագավորը, որ արծիվը ծղրտում ու վեր է դնում Դիվանային իր հայրենի քաղաքի սահմանում։ Քաղաքն է մտնում Դիվանան ու գնում ուղիղ թագավորի ապարանքը։

— Հայտնեցեք գեղեցիկ Քանաքարային, որ ես, երիտասարդ Դիվանան, գալիս եմ Ոսկի քաղաքից։

Ընդունում են ներս։ Դեմքը տեսնելուն պես Քանաքարան բարկանում է իր ծառաների վրա։

— Մի՞թե չեք ճանաչում սրան, որ ներս եք թողել նորից։ Մի՞թե էն սրիկան չի սա, որ մի անգամ փորձեց ինձ խաբի և ահա նորից հանդգնում է, ուզում է հին խաղը խաղա։ Դուրս արեք իսկույն։

— Ապասի, չքնաղ Քանաքարա,— խնդրում է Դիվանան։— Հիրավի, ես նա էի, բայց էլ նա չեմ։ Ես այժմ Ոսկի քաղաքից եմ գալի, քո կախարդ մոր՝ Գոհար թագուհու, ապարանքիցն եմ վերադառնում, քո մանկության ննջարանում եմ եղել, ուր դեռ կախ է արած քո սիրուն պատկերը… Ես այժմ գիտեմ՝ ինչ բան է Ոսկի քաղաքը, ինչ է ոսկին և ինչ է երջանկությունը։ Ես այժմ գիտեմ երջանկության գաղտնիքը։— Եվ ամեն բան նստում պատմում է միառմի։

— Այժմ ես քոնն եմ,— բացականչում է Քանաքարան, ու աշխարհքով մին է լինում ուրախությունից։

Ուքանա թագավորն էլ շնչի է գալի, օխտն օր, օխտը գիշեր ամբողջ երկիրը կատարում է նրանց հարսանիքը։ Ամենքն ուրախանում են ու լիանում։ Էս ուրախությունը տեսնելուց հետո ծեր թագավորն էլ կյանքն ու արևը բաշխում է ապրողներին ու մեռնում։ Նրա տեղը թագավոր է նստում Դիվանան ու սկսում է իր երկիրը կառավարել էն կարգով, ինչ որ տեսել էր Ոսկի քաղաքում։ Ոսկի չկար նրա երկրում, բայց մարդիկ ապրում էին արդար աշխատանքով, գոհ ու երջանիկ իրենց ունեցածով։ Եվ էն ժողովուրդը, որ մի ժամանակ տրտնջում էր, թե աշխարհքը նեղ է ու ցավով լիքը, հիմա երգում էր ամեն տեղ.

Ի՜նչքան լեն է աշխարքն ազատ
Էս կյանքի համար, ամենքի համար.
Ի՜նչքան լիքն է, ի՜նչքան առատ
Էս կյանքի համար, ամենքի համար։

Ի՜նչ ազնիվ է աշխատանքը
Առողջ ձեռքով, խաղաղ հոգով,
Ի՜նչ թեթև է անցնում կյանքը
Լիքը սիրով, ուրախ երգով։

5․Ո՞րն է երջանկության գաղտնիքը ըստ Գոհար թագուհու

— Միշտ լավ է,— ասում է թագուհին,— երբ մարդիկ թողնում են իրենց վատ սովորություններն ու կրքերը, լցվում են բարձր կարոտով ու ձգտում են, գնում են հասնելու մի բարձր նպատակի: Թե կհասնեն, լավ, թե չեն հասնի, դարձյալ միշտ լավ է ու լավ, որովհետև կյանքը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ ձգտումն ու ճանապարհ։

— Իսկ երջանկությունը…

— Աշխատել լավ ճանապարհի վրա ու գոհ լինել իր ունեցածով։

— Է՞դ է երջանկությունը.

— Ուրիշ ոչինչ։

Русский язык 2.29.2024

Мечта

Футбольный матч Manchester United FC – Arsenal FC близился к завершению, на большом электронном табло светились цифры 2:2. Стадион ревел. До конца матча оставалась одна «маленькая» минута, когда нападающий «Арсенала», обыграв двух игроков «Манчестера», вышел один на один с вратарём и, словно издеваясь, перекинул мяч в сетку ворот над его головой.

вскрикнул Лео, закрыв лицо руками. Папа Лео, Ник, обмотал голову красно-белым шарфом и, обессилев от переживаний, плюхнулся в пластиковое кресло под номером 13. Лео с надеждой посмотрел на табло, но главный судья не добавил к основному времени матча ни секунды. Лео не верил своим глазам. Его любимая команда проиграла на своём поле, когда до чемпионства любимого клуба оставалось всего одно очко. Расстроенные болельщики потянулись к выходу. Через некоторое время трибуна болельщиков «Манчестер Юнайтед» опустела. Только три человека не стронулись с места – мама Лео – Кристофер, Ник и сам Лео.

Ладно! «Манчестер» всё равно будет чемпионом, – сказал Ник и первым поднялся с кресла.

Если бы наш сын играл в этом матче, то «Манчестер» никогда бы не проиграл этим «пушкарям», – сказала мама и, погладив сына по голове, пошла за Ником. Лео остался один на огромном стадионе, про него, как ни странно, все забыли, то ли от расстройства, то ли просто так. Зелёная трава футбольного поля блестела в лучах заходящего солнца. Лео не встал со своего места и не пошёл за родителями, он молча сидел на пластиковом кресле, как вдруг, не пойми откуда, к нему подошёл седой старичок и присел рядом. Лео очнулся, увидел, что родители ушли, вскочил на ноги и уже хотел побежать, догнать папу с мамой, как странный старичок сказал: «Лео! Хочешь сыграть за «Манчестер» в последнем матче чемпионата против «Арсенала»?» Лео застыл на месте.

– Но, как, дедушка? Я же ещё маленький? – с удивлением спросил он.

– Хочешь? Или нет? – повторил свой вопрос странный старичок.

Ник подошёл к сыну и сказал:

– Ты заставляешь нас с мамой нервничать.

– Пойдём домой, футболист, – с улыбкой произнёс Ник.

– Ну, хорошо, пошли, – согласился Лео и оглянулся. Старичок исчез.

– Чудеса! – задумчиво произнёс Лео и, держа отца за руку, пошёл к выходу со стадиона.

Придя домой, первым делом Лео полез в шкаф и надел на себя новенькую футбольную форму. Совсем недавно у него был день рождения, ему исполнилось шесть лет, и отец подарил сыну спортивную форму любимого клуба. Лео был в восторге, ведь он после уроков, как и многие его друзья, ходил в футбольную секцию. Вот только формы у него не было. Ребята играли кто в чём. Теперь Лео мог идти на тренировку, как настоящий «король». Новенькие бутсы, белые трусы с белыми гетрами и, конечно, красная футболка с надписью на спине «Руни». Надев форму, Лео подошёл к зеркалу.

– Класс! – произнёс он, любуясь новенькой формой. В этот момент в комнату сына вошла мама Кристофер.

– Лео! Ты что, собрался играть в футбол на ночь глядя? – спросила она.

– Нет, мам, – ответил Лео, – просто в конце недели я буду играть за «Манчестер».

– Твои бы слова и богу в уши, – улыбнувшись, произнесла Кристофер, погладила сына по кудрявым рыжим волосам и вышла из комнаты.

Неделя пронеслась как одно мгновение. Наступила пятница. Лео, как всегда, сходил в школу, сделал уроки, сходил на тренировку по футболу, конечно, без новой формы, потому как форму берёг для субботней игры против «Арсенала», и лёг спать. В его душе тлела небольшая искорка надежды, угасающая с каждой секундой.

– А может, и в правду мне привиделся этот странный старичок? – сказал Лео и заснул.

– Давай, парни, выиграем этот матч! – услышал Лео и открыл глаза. Перед ним в небольшой раздевалке сидели игроки его любимого клуба, а около него стоял сам сэр Алекс Фергюсон.

– Лео, ты что, спишь с открытыми глазами? – спросил Фергюсон. – Я уже битую минуту пытаюсь тебе объяснить твою задачу на поле.

– Он ещё и шутит, – возмущённо произнёс седой тренер и, взмахнув руками, вышел из раздевалки.

Лео, ничего не понимая, широко открыв глаза от удивления, смотрел на проходящих мимо так знакомых ему игроков. Футболисты, посмеиваясь, покинули раздевалку, только один задержался.

– Лео, что с тобой, давай, пошли, – сказал футболист.

– Да, да, я сейчас, – растерянно ответил Лео, рассматривая свои ноги, почему-то очень длинные.

– А! – произнёс футболист, махнул рукой и пошёл к выходу из раздевалки, на спине его футболки красовалась надпись «Руни». Лео поднялся на ноги, ощупал себя с ног до головы.

– Вроде я! Только очень большой, – сказал он вслух и посмотрел на спинку кресла, на котором сидел. На белом кресле красными буквами блестела надпись «Лео».

Մաթեմատիկա 2.29.2024

Խնդիրների լուծում հավասարումների օգնությամբ

Առաջադրանքներ․

1)Լուծե՛ք հավասարումը․

3x + 2x = 10
5x = 10
x = 10/5
x = 2

5x + x =6
6x = 6
x = 6/6
x = 1

4x + 2x — 7 = 5
4x + 2x = 7 + 5
6x = 12
x = 12/6
x = 2

3x — 6 = x
3x — x = 6
2x = 6
x = 6/2
x = 3

2)x-ի ո՞ր արժեքի դեպքում 8 • x + 5 արտահայտությունը կունենա 29 արժեքը։
8 x 3 = 24
24 + 5 = 29

3)Տուփի մեջ կոճակներ կային։ Երբ տուփի մեջ դրեցին ևս 30 կոճակ, նրանց քանակը դարձավ 95։ Քանի՞ կոճակ կար տուփի մեջ։
x + 30 = 95
x = 95 — 30
x = 65

4)Դահուկավազքի մրցումներին մասնակցում էին 53 մարզիկ։ Աղջիկները 17-ով քիչ էին տղաներից։ Քանի՞ աղջիկ և քանի՞ տղա էին մասնակցում մրցումներին։
x + 17 = 53
x = 53 — 17
x = 36
Պատ․` աղջիկներ — 17 | տղաներ — 36

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Լուծե՛ք հավասարումը․

7x + x + 3 = 19
7x + x = 3 + 19
8x = 22
x = 22/8
x = 2 6/8

5 = 4x — 3x
4x + 3x = -5
7x = -5
x = -5/7

8 = 3x — x
-3x — x = 8
-2x = 8
x = -8/2
x = 2

3x — 1 = 2x
3x — 2x = 1
x = 1

2)Ջահի լամպերից 27-ն այրվել էին, և դահլիճը լուսավորվում էր 323 լամպով։ Ընդամենը քանի՞ լամպ կար ջահի վրա։
x — 323 = 27
x = 323 + 27
x = 350
Պատ․` 350 լամպ

3)Դպրոց բերեցին ընդհանուր քանակով 690 սեղան ու աթոռ։ Աթոռները 230-ով սեղաններից շատ էին։ Քանի՞ սեղան և քանի՞ աթոռ բերեցին դպրոց։
x + 230 = 690
x = 690 — 230
x = 460
Պատ․` սեղանները — 230 | աթոռները — 460

Մաթեմատիկա 2.28.2024

Մեկ անհայտով հավասարումներ

Առաջադրանքներ․

1)Լուծե՛ք հավասարումը․

3x — 5 = 0
3x = 5 + 0
3x = 5
x = 5/3

5 — x = 0
-x = 0-5
-x = -5
x = 5

18 — 10x = 0
-10x = -18 + 0
-10x = -18
x = 18/10

2x — 4x -1 = 0
2x — 4x = 0 + 1
-2x = 1
x = -1/2

3x — 5 = x
3x — x = 5
2x = 5
x = 5/2

3x + 2 = 5x — 7
3x + 5x = -7 — 2
-2x = 9
x = 9/2

x + 5 — 8x = 7 + 2x — 4
x — 8x — 2x = -5 — 4 + 7
-9x = -2
x = 9/2

2)Մտապահել են մի թիվ, ավելացրել են 8 և ստացել 33։ Մտապահված թիվը նշանակեք x-ով, կազմեք հավասարում և լուծեք այն։
x + 8 = 33
x = 33 — 8
x = 25

3)Գիրքն ունի 60 էջ։ Կարդացել են 2 անգամ ավելի շատ էջ, քան մնացել էր կարդալու։ Քանի՞ էջ էր մնում կարդալու։
x + 2x = 60
3x = 60
x = 60/3
x = 20

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Լուծե՛ք հավասարումը․

7x — 4 = 0
7x = 0 + 4
7x = 4
x = 4/7

7 — x = 0
-x = 0 — 7
-x = -7
x = 7

15 — 7x = 0
-7x = 0 — 15
-7x = -15
x = 15/7

x — 2x + 3 = 7
x — 2x = 7 — 3
-x = 4
x = -4

4x — 2 = x
4x — x = 2
3x = 2
x = 2/3

x — 3 = 2x + 1
x — 2x = 3 + 1
-x = 4
x = -4

7x — 3 + x = 4x — 9 + 5x
7x + x — 5x — 4x = 3 — 9
3x = -6
x = -6/3
x= -2

2)Մտապահել են մի թիվ, բազմապատկել են այն 4-ով և ստացել 52։ Մտապահված թիվը նշանակեք x-ով, կազմեք հավասարում և լուծեք այն։
4x = 52
x = 52 : 4
x = 13

3)Հավաքակայանում 72 մեքենա կա։ Մարդատար մեքենաները 7 անգամ շատ են բեռնատարներից։ Քանի՞ բեռնատար մեքենա կա հավաքակայանում։

x + 7x = 72
8x = 72
x = 72/8
x = 9

Պաշտպանված՝ Բնագիտություն ինքնաստուգում 2.28.2024

Այս բովանդակությունը պաշտպանված է գաղտնաբառով։ Այն դիտելու համար դուք պետք է տրամադրեք ձեր գաղտնաբառը՝

Գաղտնաբառ՝

Պաշտպանված՝ Պատմություն ինքնաստուգում 2.28.2024

Այս բովանդակությունը պաշտպանված է գաղտնաբառով։ Այն դիտելու համար դուք պետք է տրամադրեք ձեր գաղտնաբառը՝

Գաղտնաբառ՝

Մաթեմատիկա 2.26.2024

Մեկ անհայտով հավասարումներ

Տեսական մասը կրկնեք այստեղ․

Առաջադրանքներ․

Լուծե՛ք հավասարումը․

4+x=10
10 — 4 = 6
X = 6

-6+x=5
-6 + -5 = 11
X = 11

x-8=2
8 + 2 = 10
X = 10

-2x=-12
-12 : 2 = -6
X = -6

3a-2=-17

18+5x=8x

34-3x=-20

3z+18=5z

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

Լուծե՛ք հավասարումը․

x+5=-3
-3 — 5 = -8
X =-8

18-x=6
18 — 12 = 6
X = 6

7+x=4
4 — 7 = -3
X = -3

5x=45
45 : 5 = 9
X = 9

4x=-20
-20 : 4 = -5
X = -5

7x-8=41
41 — 8 = 33

34-3x=-20

4b+3=-13

28+3x=7x

Առողջագիտություն 2.26.2024

Ականջակալների մասին

Վերջին վիճակագրությունը ցույց է տալիս տարբեր տեսակի ականջակալների մեծ պահանջարկ: Փորձագետների եզրակացությունները, որոնք կատարվել են Մոսկվայի մետրոյում կատարված ուսումնասիրությունների հիման վրա, հաստատում են, որ շարժական շարժական սարքեր օգտագործողների 80% -ը տրանսպորտում գտնվելիս անընդհատ երաժշտություն է լսում: Նախորդ տարիների հաշվարկների համեմատ `նման հարմարանքներ օգտագործողների թիվը եռապատկվել է:

Նման հաշվարկները հաստատվում են մարզադահլիճում, գրադարանում և պարզապես փողոցում գտնվող երիտասարդների տեսարանով: Աուդիո ձայնագրությունները լսելու համար արտադրված պարագաների քանակը տարեցտարի աճում է: Ավելի վաղ ականջակալները, երաժշտությունից բացի, թույլ էին տալիս լսել շրջակա միջավայրի մի քանի ուժեղ ձայներ, այնուհետև ժամանակակից մոդելները մեկուսացնում են օգտագործողին ամեն ինչից, ինչ տեղի է ունենում:

Ականջակալները վնասակար՞ են առողջությանը:

Հետազոտողները պարզել են, որ վերջին 10 տարիների ընթացքում նկատվում է երիտասարդների թվի աճ, ովքեր 30 տարեկանից հետո լսողությունը նվազել են, ինչպես դա տեղի ունեցավ կենսաթոշակառուների առաջ 60 տարի անց: Մասնագետները այս միտումը կապում են ականջակալների օգտագործման հետ, իսկ բժիշկներն ապացուցել են դրանց վնասակար ազդեցությունը լսողության օրգանների վրա: Միեւնույն ժամանակ, ոչ ոք չի ասում, որ ականջակալներից կարող ես խուլ լինել:

Պարբերաբար հեռախոսազանգերի կամ լեզվի ուսուցման համար պարագաներ օգտագործելը չի ​​վնասում ձեր ականջներին: Խնդիրներն առաջանում են հենց երաժշտություն լսելիս, հատկապես ավելի քան 100 դբ ծավալով: Եվ դեռահասները սիրում են լսել իրենց նախընտրած մեղեդիները ՝ բարձրացնելով ձայնը, հաճախ նվաստացնելով երաժշտական ​​կոմպոզիցիայի նվագարկման որակը:

ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ Ականջակալներ օգտագործողները, իրենց մասնագիտական ​​գործունեության բնույթից, ավելի քիչ են տառապում լսողության խանգարումներից: Դիսպետչերները, ռադիոօպերատորները պարբերաբար օգտագործում են այս լրասարքը և չեն օգտագործում այն ​​առավելագույն հզորությամբ:

Մարդու ականջի համար նորմալ է 30 դԲ մակարդակի վրա ձայնի ընկալումը: Տեխնոլոգիական սարքավորումների շահագործումը, ճչոցը, 80 դԲ-ից ավելի տրանսպորտային միջոցների աղմուկը վնասակար են համարվում լսողության օրգանների համար: Այս մակարդակը համապատասխանում է մետրոյի աղմուկին: Ականջակալներն ուղղակիորեն դուրս են գալիս ականջի ականջին մինչև 120 դբ, ինչը համապատասխանում է օդանավի ռեակտիվ շարժիչի բարձրությանը ՝ չափված 50 մետր հեռավորության վրա:

Հղում! Մակերևութային և ստորգետնյա երկաթուղային տրանսպորտի օպերատորները, աշխատուժի պաշտպանության պահանջներին համապատասխան, պետք է օգտագործեն «ականջի խցաններ» ՝ ականջը աղմուկից մեկուսացնող սարք: Նրանք նման են ականջի ականջակալներին, բայց նախատեսված են միայն ձեր լսողությունը պաշտպանելու համար:

Ականջներից բացի, ինչպես բժիշկներն ապացուցեցին, տառապում է մարդու ամբողջ մարմինը: Այս ազդեցության հիմնական ախտանիշներն են.

• գլխապտույտ;
• արագ հոգնածություն;
• նյարդայնություն;
• ականջների զնգոց;
• գլխացավեր;
• ճնշման ալիքներ.

Գիտնականներն ապացուցել են, որ բարձր երաժշտություն լսելու համար պարագաների օգտագործումը բերում է լսողության ամբողջական կորստի: Modernամանակակից պատանիները հենց այս նպատակով են օգտագործում հարմարանքներ ՝ առանց մտածելու, թե ինչ հետեւանքների կարող է հանգեցնել դա:

Առավել վնասակար ու ամենաանվնաս ականջակալները

Բջջային սարքերի պարագաների արտադրողները օգտվողներին առաջարկում են ձայնային ձայնագրություններ լսելու համար ակուստիկ սարքերի լայն տեսականի: Դրանք ներառում են.

• liners կամ վակուում;
• դեղահատեր;
• ճանապարհային օրինագծեր;
• մոնիտորինգ

Սիլիկոնային կամ ռետինե կնիքով վակուումային հարմարանքները ամրացնելով ականջի մեջ ՝ օգտագործողը մեկուսանում է իրեն արտաքին ձայներից: Ալիքների թրթռումները, որոնք փոխանցվում են անմիջապես թմբկաթաղանթին, մեծ վնաս են պատճառում լսողական օրգանին: Ըստ աուդիոլոգների, ավելի քան 5 տարի այդպիսի ականջակալներ օգտագործելիս պաթոլոգիական ցավոտ գործընթացները դառնում են անշրջելի և հանգեցնում լսողության կորստի, ուստի այդպիսի պարագաները համարվում են ամենավտանգավորը:

Բջջային սարքերի միջին սեփականատերը օգտագործում է պլանշետներ, որոնք հաճախ ներառվում են հեռախոսների մեջ: Հատուկ դիզայնը ձայնն ուղղում է դեպի ականջի ականջը ՝ արտացոլվելով լսողական օրգանների պատերից ՝ նվազեցնելով ընկալման բեռը: Ձայնի վատ մեկուսացումը թույլ չի տալիս ստանալ լավ որակի վերարտադրելի ձայնագրություններ ՝ միաժամանակ օգտագործման ընթացքում ունենալով ավելի քիչ վնասակար ազդեցություն:

Ականջի հարմարանքները տեղադրված են ականջների դեմ աղեղի շնորհիվ, որը տեղադրված է գլխի վերին մասում կամ գլխի հետեւի մասում: Դրանց վնասը պակաս է ներդիրներից, և որակը միշտ չէ, որ համապատասխանում է օգտագործողներին:

Ականջակալների մոնիտորինգը ամբողջությամբ, և որոշ մոդելներ մասամբ ծածկում են ականջները արտաքին միջավայրից: Նման մոդելներն օգտագործվում են պրոֆեսիոնալ աշխատանքի կամ երաժշտասերների համար: Ենթադրվում է, որ այս տեսակի լրասարքն ավելի քիչ է վնասում լսողության օրգաններին, քանի որ անցնելով ականջի մակերևույթով, թրթռումային թրթռումները մեղմվում են, և թմբկաթաղանթն ցավոտ է ընկալում երաժշտությունը:

ԿԱՐԵՎՈՐ Նշված աքսեսուարներից որևէ մեկը ընտրելիս պետք է հիշեք, որ նրանցից յուրաքանչյուրն ունակ է մեծ կամ փոքր չափով վնասել լսողությունը:

Բարձր ծավալը վնասո՞ւմ է ձեր ականջներին:

Գիտնականների ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ռոք երաժշտության երկրպագուները լսում են ձայնագրությունները, երբ ականջակալներում ձայնը բարձրանում է 90-130 դբ ՝ միաժամանակ դրական հույզեր ստանալով: Աքսեսուարների հենց այս օգտագործումն է, որ երաժշտասերներին տանում է դեպի լսողության խանգարում:

Սկզբում այդպիսի ձայնով երաժշտություն լսելու դադարները թույլ են տալիս վերականգնել լսողության գործառույթը 24 ժամվա ընթացքում: Timeամանակի ընթացքում, գաջեթների հաճախակի օգտագործմամբ, շրջակա ձայների ընկալման որակը վատթարանում է: Հետեւաբար, աուդիոլոգները խորհուրդ են տալիս օգտագործել պարագաներ միայն միջին կամ ցածր ձայնային մակարդակներում:

Ձայնի աղբյուրից թմբկաթաղանթի կարճ հեռավորությունը մեծացնում է լսողության խանգարման ռիսկը: Մասնագետները ուսումնասիրել են աքսեսուարների տարբեր մոդելների ազդեցությունը և պնդում են, որ վակուումային հարմարանքները կարող են օգտագործվել օրական ոչ ավելի, քան 1 ժամ: Ընդհանուր և պլանշետներ `ոչ ավելի, քան 3 ժամ:

Մոնիտորինգի ականջակալները մասնագիտորեն օգտագործելիս պետք է փորձել ավելի հաճախ հանել դրանք: Նման լրասարքի օգտագործմամբ երաժշտություն լսելը չպետք է գերազանցի օրական 4 ժամը:

Ուսումնասիրելով մարդու առողջության վրա ժամանակակից հարմարանքների վնասակար ազդեցության առանձնահատկությունները ՝ ականջակալներ գնելիս դրանք օգտագործում են միայն անհրաժեշտության դեպքում: Կարևոր է նաև հիշել, որ փողոցում կամ տրանսպորտում այդպիսի աքսեսուար օգտագործելով `շրջակա միջավայրի ընկալումը դառնում է ստորադաս, և դուք հեշտությամբ կարող եք դառնալ այն հանգամանքների զոհը, որից հնարավոր է խուսափել գործիքը միայն անվտանգ միջավայրում օգտագործելով

English Feb 26 — Mar 1.2024

Lesson 1

The Shepherd Boy and the Wolf

A Shepherd Boy tended his master’s Sheep near a dark forest not far from the village. Soon he found life in the pasture very dull. All he could do to amuse himself was to talk to his dog or play on his shepherd’s pipe.

One day as he sat watching the Sheep and the quiet forest, and thinking what he would do should he see a Wolf, he thought of a plan to amuse himself. His Master had told him to call for help should a Wolf attack the flock, and the Villagers would drive it away. So now, though he had not seen anything that even looked like a Wolf, he ran toward the village shouting at the top of his voice, “Wolf! Wolf!”

As he expected, the Villagers who heard the cry dropped their work and ran in great excitement to the pasture. But when they got there they found the Boy doubled up with laughter at the trick he had played on them. A few days later the Shepherd Boy again shouted, “Wolf! Wolf!” Again the Villagers ran to help him, only to be laughed at again.

Then one evening as the sun was setting behind the forest and the shadows were creeping out over the pasture, a Wolf really did spring from the underbrush and fall upon the Sheep.

In terror, the Boy ran toward the village shouting “Wolf! Wolf!” But though the Villagers heard the cry, they did not run to help him as they had before. “He cannot fool us again,” they said.

The Wolf killed a great many of the Boy’s sheep and then slipped away into the forest.

Moral: If you keep lying, no one will believe you even if you are speaking the truth. Always speak the truth.

Unknown words
dull — ձանձրալի
pasture — արոտավայր
tended — արածեցնել
himself — ինքը
Shepherd — Հովիվ
pipe — սրինգ
amuse — զարմանալ
flock — հոտ
doubled — Կրկնապատկել
creeping — սողալ
shadows — ստվեր
slipped — սղղաց

translated to Armenian

Հովիվ տղան և գայլը

Մի հովիվ տղա արածեցնում էր իր տիրոջ ոչխարները գյուղից ոչ հեռու մութ անտառի մոտ: Շուտով նա գտավ կյանքը արոտավայրում շատ ձանձրալի։ Այն ամենը, ինչ նա կարող էր անել իրեն զվարճացնելու համար, խոսում էր իր շան հետ կամ խաղում էր հովվի սրինգով:

Մի օր, երբ նա նստած նայում էր ոչխարներին և հանդարտ անտառին և մտածում էր, թե ինչ կանի, եթե տեսներ Գայլ, նա մտածեց զվարճանալու ծրագիր: Նրա տերը նրան ասել էր, որ օգնության կանչի, եթե Գայլը հարձակվի հոտի վրա, և գյուղացիները կքշեն նրան: Ուստի հիմա, թեև նա չէր տեսել որևէ բան, որը նույնիսկ Գայլի նման լիներ, նա վազեց դեպի գյուղը բարձրաձայն գոռալով. Գայլ!»

Ինչպես նա ակնկալում էր, գյուղացիները, ովքեր լսեցին լացը, թողեցին իրենց աշխատանքը և մեծ հուզմունքով վազեցին դեպի արոտավայր: Բայց երբ նրանք հասան այնտեղ, նրանք գտան, որ Տղան կրկնապատկվել է ծիծաղից այն հնարքի վրա, որը նա խաղացել էր իրենց վրա: Մի քանի օր անց Հովիվը նորից բղավեց. Գայլ!» Գյուղացիները նորից վազեցին նրան օգնելու, բայց նորից ծիծաղեցին։

Հետո մի երեկո, երբ արևը մայր էր մտնում անտառի հետևում, և ստվերները սողում էին արոտավայրի վրայով, մի Գայլ, իրոք, դուրս ցատկեց թփերի միջից և ցատկեց ոչխարների վրա:

Տղան սարսափահար վազեց դեպի գյուղ՝ գոռալով «Գայլ. Գայլ!» Բայց թեև գյուղացիները լսեցին աղաղակը, բայց նախկինի պես չվազեցին նրան օգնելու։ «Նա չի կարող մեզ նորից խաբել», — ասացին նրանք:

Գայլը սպանեց Տղայի ոչխարներից շատերին, իսկ հետո սայթաքեց անտառ:

Բարոյականություն. Եթե դուք շարունակեք ստել, ոչ ոք ձեզ չի հավատա, նույնիսկ եթե դուք ճշմարտությունն եք ասում: Միշտ ասեք ճշմարտությունը:

Grammar: past simple

lesson 2

Grammar: irregular verbs

Մայրենի 2.24.2024

Ես հարուստ եմ, ջա՜ն, ես հարուստ

Ես հարուստ եմ, որովհետև ունեմ մեծ ջերմ ընտանիք, ունեմ շատ ընկերներ, որոնք ինձ համար թանկ են։ Ունեմ շատ լավ ուսուցիչներ, որոնք բարի են և հոգատար։ Իրական հարստությունը սա է։